Ελεούσα

Τα πρώτα στοιχεία που φανερώνουν την ύπαρξη οργανωμένης ζωής στην περιοχή έχουν τα επιφανειακά προϊστορικά όστρακα, που βρίσκονται στο αρχαιολογικό μουσείο Ιωαννίνων.
Το παλαιότερο όνομα της Ελεούσας ήταν Μπιστούνι.Το όνομα αυτό είναι κυριώνυμο χωριό δηλαδή του Μπιστούνι από τον πρώτο οικιστή ή ιδιοκτήτη, μάλλον Συρρακιώτικης καταγωγής.

Είναι ένα από τα παλαιότερα χωριά της περιοχής και αναφέρεται σε κατάλογο 34 χωριών της επαρχίας Κουρέντων που έσπευσαν να υποταγούν αυτοθελήτως στους Τούρκους ευθύς με την εμφάνιση εδώ του Σινά Πασά, λόγω των αλβανικών επιδρομών και γι'αυτό ευνοήθηκαν πληρώνοντας ασήμαντο φόρο.
Στα χρόνια της Τουρκοκρατίας μεγάλη αξία για της καλλιέργειες και το οικονομικό των πασάδων είχε ο εύφορος κάμπος της Ελεούσας.
Σε καλή κατάσταση σώζεται το 'Κονάκι του Πασά' που ήταν η καλοκαιρινή του κατοικία.
Στην περίοδο της τουρκοκρατίας ανάγονται και τα σωζόμενα πηγάδια όπως το πηγάδι στο 'Κονάκι του Πασά', του Δανιήλ (το Ντανγκλ) του Αγά (μπανταγαλ) και το πηγάδι στην αυλή του μοναστηριού του Αγίου Γεωργίου. Ο χώρος του μοναστηριού περιβάλλεται με παλαιό τοίχο και από τα κτίσματα του σώζεται μόνο ο ναός του Αγίου Γεωργίου (17ος αι.) με σημαντικές τοιχογραφίες και σημαντικότατο ξυλόγλυπτο τέμπλο. Ο Ναός του Αγίου Γεωργίου είναι κηρυγμένο αρχαιολογικό μνημείο.
Μεταβυζαντινή είναι και η εκκλησία της κοίμησης της Θεοτόκου με τοιχογραφίες και πετρόκτιστο καμπαναριό στο κέντρο της Ελεούσας.

Στην θέση Αμπελιά βρίσκεται το μνημείο των έξι εκτελεσμένων από τους Γερμανούς.

Σύνταξη: Ντίνος Θωμάς

Άποψη της Ελεούσας

Το Δημαρχείο

Ο Άγιος Γεώργιος